Elektronik Defter Genel Tebliği (Sıra No: 1)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sıra No: 6)  31.12.2024 tarihli Resmi Gazetede yayımlanmıştır.

Bu Tebliğ ile yapılan en önemli düzenleme; 1.1.2025 tarihinden itibaren ihtiyari olarak Elektronik (e-) Envanter Defterine geçiş imkanı verilmesidir. Ayrıca e-Defter uygulamasından muaf olan ve olmayan mükelleflere açıklık getirilmiştir.

Tebliğ ile yapılan düzenlemelerden öne çıkanlar aşağıda özetlenmiştir.

1) e-Envanter Defteri Uygulamasına İhtiyari Geçiş İmkanın Getirilmesi ve Uygulamaya İlişkin Diğer Ayrıntılar

Tebliğin 3.2.6. numaralı fıkrasına aşağıdaki paragraf eklenmek suretiyle, 1 Ocak 2025 tarihinden itibaren mükelleflere ihtiyari olarak e-Envanter Defterine geçiş imkanı verilmesi yönünde düzenleme yapılmaktadır.

“Söz konusu mükellefler, edefter.gov.tr adresinde format ve standardı belirlenen defterlerden envanter defterini ihtiyari bir şekilde e-Defter olarak tutabilirler. Başkanlık faaliyet konusu, mükellefiyet süresi, vergi, şirket veya mükellefiyet türü, aktif büyüklüğü, öz sermaye büyüklüğü, brüt satış hasılatı ve sektör gibi kriterleri ayrı ayrı veya birlikte dikkate alarak edefter.gov.tr adresinde yayımlanacak duyuru ile envanter defterinin e-Defter olarak tutulmasına ilişkin zorunluluk getirmeye yetkilidir.”

Diğer yandan Tebliğin 4.3.1. numaralı fıkrasında, e-yevmiye ve e-kebir defterlerinden farklı olarak e-Envanter Defterinin aylık dönemler değil hesap dönemi itibarıyla oluşturulacağı ve saklanacağı ile envanter defterine dahil oldukları aydan itibaren bu defteri kâğıt ortamında tutamayacakları, kağıt ortamında tutulan defterlerin hiç tutulmamış sayılacağı yönünde değişiklik yapılmıştır.

Tebliğin 4.3.4. numaralı fıkrasına eklenen paragraf ile; hesap dönemi (özel hesap dönemi dahil) bazında oluşturulacak e-Envanter Defterinin açılış ve kapanış onayı yerine geçecek e-Defter ve berat dosyalarının oluşturulması, NES veya Mali Mühürle zaman damgalı imzalanması/onaylanması ve bu defter ve berat dosyalarının e-Defter uygulamasına yüklenmesi suretiyle berat dosyalarının Başkanlıkça onaylı halinin alınması süreleri aşağıdaki şekilde belirlenmiştir.

1. Açılış onayı yerine geçen hesap döneminin ilk gününe ait e-Defter ve berat dosyalarının gelir vergisi mükelleflerinde hesap döneminin ilk ayını takip eden dördüncü ayın 10 uncu günü sonuna kadar, diğer mükelleflerde hesap döneminin ilk ayını takip eden dördüncü ayın 14 üncü günü sonuna kadar,
2. Kapanış onayı yerine geçen hesap döneminin son gününe ait e-Defter ve berat dosyalarının gelir vergisi mükelleflerinde gelir vergisi beyannamesinin verileceği ayı takip eden ayın 10 uncu günü sonuna kadar, diğer mükelleflerde kurumlar vergisi beyannamesinin verileceği ayı takip eden ayın 14 üncü günü sonu kadar.

Bu Tebliğin e-Envanter Defterine ilişkin hükümleri 1 Ocak 2025 tarihinde yürürlüğe girmiş bulunmaktadır. Buna göre isteyen mükellefler Açılış onayına ilişkin olarak yukarıda belirtilen sürelere uymak suretiyle 2025 yılına ilişkin envanter defterini elektronik ortamda tutabileceklerdir.

Bu Tebliğ fiziki Envanter Defteri noter onayının başladığı 1 Aralık gününden önce yayınlanabilir ve böylelikle birçok mükellefin 2025 yılında e-Envanter Defterine geçişine imkan sağlanarak, mükelleflerin noterlerde zaman ve para kaybı önlenebilirdi. Tebliğin yayının yılın son günü olan 31 Aralık tarihine bırakılmasını anlamak gerçekten zordur.

2) e-Defter Uygulamasından Muaf Olan ve Olmayan Mükelleflere Açıklık Getirilmiştir

Tebliğin 3.2.1. numaralı fıkrasının (3) numaralı bendinde yapılan değişiklik ile;

1. Vergi Usul Kanununun 172 ve 173 üncü maddeleri gereğince defter tutmakla yükümlü olan dernek ve vakıfların iktisadi işletmelerinden bilanço esasına göre defter tutanların e-Defter uygulamasına dâhil olmaları zorunlu olduğu açıklanmıştır.
2. Aşağıdaki mükelleflerin e-Defter uygulamasına dahil olma zorunluluğu bulunmadığı açıklanmıştır.

2.1. Vergi Usul Kanununun 172 ve 173 üncü maddeleri gereğince defter tutma yükümlülüğü bulunmayan dernek, vakıf, sendika, oda, birlik, federasyon, konfederasyon gibi mükellefler,

2.2. Kurumlar vergisinden muaf olan kooperatifler,

2.3. İflas kararının devamı müddetince iflas halinde olan mükellefler.

3) Diğer Bazı Düzenlemeler

1. Tebliğin 4.1.1. numaralı fıkrasının (a) ve (b) bentlerinde yapılan değişiklik ile; mükelleflerin e-Defter uygulamasına başvuruda bulunabilmeleri için Dijital Vergi Dairesi veya e-Devlet Kapısı şifresi temin etmiş olmaları da seçenek olarak eklenmiştir. Değişiklik öncesinde Gerçek kişi mükelleflerin Nitelikli Elektronik Sertifika (NES) veya Mali Mühür, Tüzel kişi mükelleflerin ise Mali Mühür temin etmiş olmaları gerekmekteydi. Düzenlemenin son şekli aşağıdaki gibidir:

“4. Uygulamadan Yararlanmaya İlişkin Usul ve Esaslar

4.1. Başvuru

4.1.1. Bu Tebliğ kapsamında gerek zorunlu olarak gerekse ihtiyari olarak defterlerini elektronik ortamda oluşturacak, kaydedecek, muhafaza ve ibraz edecek gerçek ve tüzel kişi mükelleflerin aşağıda yer alan şartları yerine getirerek edefter.gov.tr adresinde yayımlanan başvuru kılavuzuna uygun olarak e-Defter uygulamasına başvuruda bulunması gerekmektedir.

“a) Gerçek kişi mükelleflerin Nitelikli Elektronik Sertifika (NES) veya Mali Mühür ya da Dijital Vergi Dairesi veya e-Devlet Kapısı şifresi temin etmiş olmaları.

1. b) Tüzel kişi mükelleflerin Mali Mühür ya da Dijital Vergi Dairesi veya e-Devlet Kapısı şifresi temin etmiş olmaları.”
2. c) e-Defterin tutulması, kaydedilmesi, onaylanması, saklanması ve ibrazında kullanılacak yazılımın, Başkanlıktan uyumluluk onayı almış bir yazılım olması”

Bu Sirkülerimize ilişkin görüş, öneri ve sorularınızı info@narcon.com.tr‘ye iletebilirsiniz.

Saygılarımızla.

NARCON YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş.

www.narcon.com.tr

4.1.2025