Gelir İdaresi Başkanlığı internet sitesinde yer verilen bilgiye göre, Enflasyon Düzeltmesini küçük ölçekli işletmeler açısından erteleyen Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 563) Resmi Gazete’de yayımlanmak üzere cumhurbaşkanlığına gönderilmiştir. İş bu Tebliğin bugünkü ya da en geç yarınki RG’de yayınlanması beklenmektedir.
Bu Tebliğ ile, enflasyon düzeltmesi kapsamı dâhilinde olup 31/12/2023 tarihli gelir tablosundaki brüt satışlar toplamı 50.000.000 TL’nin altında olan mükelleflerin 2024 hesap döneminin ikinci ve üçüncü geçici vergi dönemleri sonu itibarıyla enflasyon düzeltmesi yapmamaları ve daha önce bu düzeltmeyi yaparak 2024 hesap döneminin ikinci geçici vergi dönemine ilişkin geçici gelir ya da kurumlar vergisi beyannamelerini vermiş olanların 6 Eylül 2024 günü akşamına kadar beyannamelerini düzeltmeleri ve bu düzeltme sonucunda oluşacak ilave geçici vergi tutarlarını ödemeleri yönünde düzenlemeler yapılmaktadır.
Konunun teknik detaylarına geçmeden önce; sözü geçen Tebliğ düzenlemesinin hukuku ve müktesep hakları yok sayan bir anlayışın ürünü olduğunu belirtmek isteriz. Hazine ve Maliye Bakanlığı Enflasyon Düzeltmesine ilişkin uygulamada başından itibaren çok çok kötü bir yönetim tarzı ortaya koymuştur. Uzunca bir süre bu konuda mükelleflerden, muhasebe/mali müşavir camiasından, yazılım firmalarından ve sivil toplum örgütlerinden gelen tepkilere duyarsız kalmıştır. Çok gecikmiş bir aksiyon olan aşağıda paylaştığımız son dakika düzenlemesinin hiçbir yönden izahı ve kabulü mümkün değildir. Hatırlanacağı üzere yasal süresi 19 Ağustos olan geçici vergi beyanname verme ve ödeme süreleri 171 sayılı VUK Sirküleri ile 27 Ağustos’a, takiben 172 sayılı VUK Sirküleri ile 6 Eylül 2024 gününe uzatılmıştır. Bu sürelerin iki tanesi dolmuş ve ikinci uzatma süresinin dolmasına birkaç gün kala bu Tebliği yayınlamak ve üstelik bu Tebliğle daha önce beyannamelerini vermiş olan mükelleflerden beyannamelerinin düzeltilmek suretiyle ek geçici vergi ödenmesinin istenmesinin hiçbir hukuki ve vergicilik tekniği yönünden izahatı olamaz. Bu tam anlamıyla bir hukuk faciasıdır. Bakanlık yine ve yeniden mükellefler ile çok sayıda hukuki ihtilafa yol açacak olan bir düzenlemeyi hayata geçirmektedir.
Tebliğde yapılan açıklamalar özetle aşğaıdaki
1) Yasal Dayanak ve İlk Erteleme
Bilindiği üzere; VUK’nun mükerrer 298 inci maddesinin 8/b bendinde Maliye Bakanlığı; Mükellef veya meslek grupları ya da mükelleflerin aktif toplamları veya ciroları itibarıyla hangi tür malî tabloların; enflasyon düzeltmesine tâbi tutulup tutulmayacağını ve geçici vergi dönemlerinde düzeltilip düzeltilmeyeceğini belirlemeye yetkili kılınmıştır. Bu yetki çerçevesinde 30 Aralık 2023 tarihli ve 32415 sayılı 2. mükerrer Resmi Gazetede yayımlanmış olan 560 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile kapsam dâhilinde olan mükelleflerce 2024 hesap döneminin birinci geçici vergi döneminin sonu itibarıyla, enflasyon düzeltmesi yapılmamasına ilişkin açıklamalar yapılmıştır.
2) 2024 Hesap Dönemi İkinci ve Üçüncü Geçici Vergi Dönemlerinde 213 Sayılı Kanunun Mükerrer 298 İnci Maddesine Göre Enflasyon Düzeltmesi Uygulaması
Bakanlık iş bu Tebliğ ile; 2024 hesap döneminin ikinci ve üçüncü geçici vergi dönemlerinde (VUK’nun 174 üncü maddesi kapsamında kendilerine özel hesap dönemi tayin edilenlerde 555 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğine göre karşılık gelen ilgili dönemde), enflasyon düzeltmesi yapma yükümlülüğü bulunan mükelleflerden, 31/12/2023 tarihli gelir tablosundaki brüt satışlar toplamı 50.000.000 TL’nin altında olanların enflasyon düzeltmesi yapmamalarını uygun bulmuştur. Özel hesap dönemine tabi olan mükelleflerde ise 2024 takvim yılında sona eren hesap dönemine ilişkin gelir tablosundaki brüt satışlar toplamı bu fıkra kapsamındaki uygulamada dikkate alınacaktır.
Bu mükellefler tarafından 2024 hesap döneminin ikinci ve üçüncü geçici vergi dönemlerine ilişkin beyannamelerin ekine dönem sonu bilançoları eklenmeyecektir.
31/12/2023 tarihli gelir tablosundaki brüt satışlar toplamı 50.000.000 TL ve üzerinde olan mükellefler, 2024 hesap döneminin ikinci ve üçüncü geçici vergi dönemlerinde enflasyon düzeltmesi yapmaya devam edeceklerdir.
3) Tebliğin Yayımı Tarihi İtibarıyla 2024 Hesap Dönemi İkinci Geçici Vergi Dönemine İlişkin Beyannamelerini Veren Mükelleflerin Durumu
Enflasyon düzeltmesi yapmaması uygun bulunmakla birlikte, 2024 hesap döneminin ikinci geçici vergi dönemindeki mali tablolarını enflasyon düzeltmesine tabi tutan ve enflasyon düzeltmesi sonrası oluşan kar veya zararlarını yasal defterlere kaydetmek suretiyle bu döneme ilişkin geçici vergi beyannamelerini Tebliğin yayımı tarihi itibarıyla vermiş olan mükelleflerin, söz konusu döneme ilişkin yasal kayıtlarını düzeltmelerine gerek bulunmamaktadır.
Bu durumdaki mükellefler, enflasyon düzeltmesinden kaynaklı kar veya zarar kayıtları ile enflasyon düzeltmesi yapılmamasına göre oluşan kar/zarar farkını, 2024 hesap dönemi ikinci geçici vergi dönemine ilişkin beyannamelerinde duruma göre “Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler” veya “Zarar Olsa Dahi İndirilecek İstisna ve İndirimler Bölümünün Diğer İndirimler” kısmında göstermek suretiyle beyan edeceklerdir.
Bu mükellefler, ikinci geçici vergi dönemine ilişkin beyannamelerini, ikinci fıkrada belirtilen esaslar dahilinde, enflasyon düzeltmesi öncesi oluşan kar veya zarara göre geçici vergi matrahlarını düzelterek vermeleri gerekmektedir. Düzeltme işlemlerinin beyanname verme süresi içinde yapılması durumunda herhangi bir vergi cezası veya gecikme faizi ödenmeyecektir.
Bu Tebliğ ile yapılan düzenlemeler Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girecektir. İş bu sirkülerimizin gönderildiği an itibariyle Tebliğin henüz Resmi Gazetede yayımlanmadığı belirtmek isteriz.
3) 2024 Yılı Sonunda Enflasyon Düzeltmesi Uygulaması
İş bu Tebliğle yapılan ertelemeler 2024 hesap döneminin ikinci ve üçüncü geçici vergi dönemleri için geçerli olup, erteleme kapsamına giren mükellefler VUK’nun mükerrer 298 inci maddesi çerçevesinde 2024 Yıl sonu (özel hesap dönemine tabi olan mükellefler 2024 yılında başlayan hesap dönemine ilişkin olarak 2025 yılında sona eren) bilançolarını Enflasyon Düzeltmesine tabi tutmak ve vergi matrahlarını bu bilançolar üzerinden oluşturmak zorundadırlar. Bu konuda şu an itibariyle bir erteleme ya da kapsam dışında kalma durumu söz konusu değildir.
Bu Sirkülerimize ilişkin görüş, öneri ve sorularınızı info@narcon.com.tr‘ye iletebilirsiniz.
Saygılarımızla.
NARCON YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş.
29.8.2024