6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen ve 10’dan fazla kentimizi etkileyen deprem felaketi ülkemizi derinden sarsmıştır. Milletimizin başı sağolsun.

Bu kapsamda çeşitli dernek, vakıf, kamu kurumları ya da sivil toplum kuruluşları tarafından dayanışma (bağış, yardım) kampanyaları düzenlenmektedir.

Dayanışma kampanyalarına yapılacak ayni ve/veya nakdi bağışların ve yardımların vergisel yönü aşağıda özetlenmiştir.

1) Kurumlar / Gelir Vergisi Kanunundaki Bağış ve Yardım İndirimine İlişkin Genel Düzenleme

Deprem felaketi nedeniyle yapılacak bağış ve yardımların gelir/kurumlar vergisi matrahından indirimine ilişkin olarak Kurumlar Vergisi Kanunu’nun (KVK) 10’uncu maddesinde yer almakta olan düzenleme aynen şöyledir;

“Diğer indirimler

MADDE 10- (1) Kurumlar vergisi matrahının tespitinde; kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde ayrıca gösterilmek şartıyla, kurum kazancından sırasıyla aşağıdaki indirimler yapılır:

1. c) Genel ve özel bütçeli kamu idarelerine, il özel idarelerine, belediyelere ve köylere, Cumhurbaşkanınca vergi muafiyeti tanınan vakıflara ve kamu yararına çalışan dernekler ile bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetinde bulunan kurum ve kuruluşlara makbuz karşılığında yapılan bağış ve yardımların toplamının o yıla ait kurum kazancının %5’ine kadar olan kısmı,
2. e) Cumhurbaşkanınca başlatılan yardım kampanyalarına makbuz karşılığı yapılan ayni ve nakdî bağışların tamamı
3. f) İktisadi işletmeleri hariç, Türkiye Kızılay Derneğine ve Türkiye Yeşilay Cemiyetine makbuz karşılığı yapılan nakdi bağış veya yardımların tamamı

(2) Bağış ve yardımların nakden yapılmaması halinde, bağışlanan veya yardımın konusunu oluşturan mal veya hakkın maliyet bedeli veya kayıtlı değeri, bu değer mevcut değilse Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre takdir komisyonlarınca tespit edilecek değeri esas alınır.”

Hemen hemen aynı düzenleme Gelir Vergisi Kanunu’nun “Diğer İndirimler” başlıklı 89. maddesinde de bulunmaktadır.

Buna göre, yukarıdaki kurum, kuruluş, dernek ve vakıflara deprem nedeniyle yapılacak ayni ve nakdi bağışların kurum kazancından indirimi mümkün bulunmaktadır. Bu bağışlardan Cumhurbaşkanınca başlatılan yardım kampanyalarına ve Türkiye Kızılay Derneğine yapılacak bağışların tamamı, kurum kazancının tamamı ile sınırlı olarak, diğer kurum, kuruluş, dernek ve vakıflara yapılacak bağışlar ise kurum kazancının %5’ine kadar olan kısmı ile sınırlı olarak beyanname üzerinde vergi matrahından indirim konusu yapılabilecektir.

2) Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığınca (AFAD) Yapılan Bağışlar

3483 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararıyla, Ülkemizde meydana gelebilecek depremler sonrasında zarar gören afetzedeler için yapılacak yardımların AFAD tarafından koordine edilmesine karar verilmiştir.

AFAD bu bağlantıdan ulaşılabilecek olan internet sitesinde yardım kampanyasını başlatmıştır. İnternet sitesinde deprem yardım kampanyası banka hesap bilgileri ve SMS bilgileri paylaşılmıştır.

Bu yardım kampanyasına yapılacak bağış ve yardımların tamamının yasal düzenlemedeki “Cumhurbaşkanınca başlatılan yardım kampanyalarına makbuz karşılığı yapılan ayni ve nakdî bağışların tamamı” kapsamında geçici, gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerinde beyan edilen kazançtan indirilebileceğini düşünmekteyiz.

3) Gıda Bankacılığı Faaliyetinde Bulunan Dernek ve Vakıflara Yapılan Bağışlar

Gelir Vergisi Kanunu’nun 40/1-(10) maddesinde; fakirlere yardım amacıyla gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıflara Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde bağışlanan gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddelerinin maliyet bedelinin safi kazancın tespitinde gider olarak indirilebileceği düzenlenmiştir.

Öte yandan GVK’nun 89/1- (6) maddesinde, fakirlere yardım amacıyla gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıflara Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde bağışlanan gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddelerinin maliyet bedelinin tamamı gelir vergisi matrahının tespitinde, gelir vergisi beyannamesinde bildirilecek gelirlerden indirilebilecektir.

Gıda bankacılığı kapsamında yapılacak bağışlara ilişkin usul ve esaslar ise 251 seri numaralı Gelir Vergisi Genel Tebliği ile belirlenmiştir. Tebliğe göre gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıflara yapılan bağışların gelir/kurumlar vergisi matrahından indirilebilmesi için aşağıdaki koşullara uyulması gerekmektedir:

1. Gıda maddesi bağışı dernek veya vakfa yapılmalıdır,
2. Bağışı kabul edecek dernek veya vakfın tüzüğünde veya senedinde ihtiyacı bulunanlara gıda yardımı yapabilmesine ilişkin hükümlerin bulunmalıdır,
3. Gıda bankacılığı kapsamında yapılacak bağışların gıda maddesi niteliğinde olmalıdır,
4. Yapılacak bağışlar şartlı olarak (bedelsiz olarak ihtiyaç sahiplerine dağıtılmak üzere) yapılmalıdır.

4) Ayni Bağışlarda KDV İstisnası

KDV Kanunu’nun “Sosyal ve Askeri Amaçlı İstisnalarla Diğer İstisnalar” başlıklı 17/2-b maddesi uyarınca aşağıdaki bedelsiz teslimler KDV’den istisna bulunmaktadır.

1. a) Genel ve katma bütçeli dairelere, il özel idarelere, belediyelere, köylere, bunların teşkil ettikleri birliklere, üniversitelere, döner sermayeli kuruluşlara, kanunla ve Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle kurulan kamu kurum ve kuruluşlarına, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına, siyasi partilere ve sendikalara, kanunla kurulan veya tüzelkişiliği haiz emekli ve yardım sandıklarına, kamu menfaatine yararlı derneklere, tarımsal amaçlı kooperatiflere ve Cumhurbaşkanınca vergi muafiyeti tanınan vakıflara bedelsiz olarak yapılan her türlü mal teslimi ve hizmet ifaları,
2. b) Fakirlere yardım amacıyla gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıflara Maliye Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde bağışlanan gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddelerinin teslimi,

Buna göre yukarıdaki düzenlemede yer alan kurum ve kuruluşlara yapılacak ayni (yiyecek, giyecek vb. her türlü malzeme) yardımlar KDV’den istisna bulunmaktadır.

Kanunun 30/a maddesindeki parantez içi hükmü; 17/2-(b) bendi kapsamındaki ayni bağış ve yardımlara konu malların alımı nedeniyle yüklenilen KDV’nin indirimine olanak vermektedir. Dolayısıyla önceki bölümlerde açıklanan kurum ve kuruluşlara aynen bağışlanacak yiyecek, giyecek, barınma malzemelerinin vb. alımı için yüklenilen KDV mükellefler tarafından indirim konusu yapılabilecektir.

5) Bağışların Belgelendirilmesi

1 seri numaralı Kurumlar Vergisi Genel Tebliği’nin “10.3.2.2.4. Bağış ve yardımın belgelendirilmesi” başlıklı bölümünde nakdi bağışların indirilebilmesinin, bağışı kabul eden kuruluşlarca verilecek makbuzla veya bu amaçla bankalarda açtırılan hesaplara yatırıldığına ilişkin banka dekontlarıyla belgelendirilmesi şartıyla mümkün olduğu açıklanmıştır.

Ayni bağışların ise mutlaka makbuz ile belgelendirilmesi gerektiği açıktır.

Bu Sirkülerimize ilişkin görüş, öneri ve sorularınızı info@narcon.com.tr‘ye iletebilirsiniz.

Saygılarımızla.

NARCON YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş.

www.narcon.com.tr

8.2.2023